Naar de navigatie Naar de inhoud

De robotdokter

Geplaatst op 31 januari 2017 door - 4023 keer bekeken

Foto De robotdokter

Je zou zeggen dat met de automatisering in de zorg de dokter als mens steeds belangrijker gaat worden. Dat computers als ondersteuning dienen en dat de artsen de menselijke kanten juist extra kunnen gaan benutten. Ik zie echter een trend dat dokters zelfs aan het robotiseren zijn.

De laatste keer dat ik een specialist bezocht, kreeg ik het gevoel dat er een robot tegenover me zat. Ze vroeg niet hoe het met me ging, startte meteen met de uitslagen. Dat heeft een heel vervreemdend effect. Zit er wel een mens voor me? Ze deed het uiterst punctueel. Als ik een vraag stelde kreeg ik een antwoord, maar geen enkel moment voelde ik dat ze als mens naar me luisterde. Haar antwoorden waren correct en daar was alles mee gezegd.

Diagnose stellen

Bij het stellen van diagnoses worden er onzichtbare lijstjes afgevinkt. Artsen hebben een aantal veel voorkomende mogelijkheden in hun hoofd. Ze kijken of jouw klachten daarbij passen. Zo niet, dan valt zo’n diagnose meteen af. Op zich kan deze werkwijze leiden tot betere diagnoses. Ik merk echter dat het proces niet helder is. Als ik vraag naar hun gedachtegang, dat maken ze die naar mij toe niet inzichtelijk. Ook niet als ik erom vraag. Ze raken dan zelfs geïrriteerd.
Ik merk ook dat een aantal details die ik heb verteld, onbekend zijn, omdat ze die niet noteren. Blijkbaar zijn dat details die niet in het rijtje passen.
Het risico is, dat wanneer iemand klachten heeft die zich anders voordoen dan gemiddeld, diagnoses worden gemist. Een robot kan immers niet uit zichzelf denken, die doet alleen wat er geprogrammeerd is. Zo overleed een vriendin van me aan een acuut hartinfarct na anderhalf jaar behandeld te zijn voor ‘maagklachten’. Ik dacht steeds al dat het niet klopte, maar zowel huisarts als specialist zaten op dat spoor en kwamen er niet vanaf. Helaas ken ik meer van dit soort verhalen, waarbij ernstige diagnoses zijn gemist.   

Richtlijnen

De richtlijnen in de medische wereld zijn een groot goed. Richtlijnen bestaan uit een overzicht van de kennis op een bepaald gebied, die systematisch wordt verzameld aan de hand van vragen die vanuit een groep worden opgesteld. De hoeveelheid literatuur is namelijk al zo groot, dat niemand die zelf meer kan bijhouden.
Het volgende deel van de richtlijn wordt gevormd door de aanbevelingen. Die zijn opgesteld op basis van de literatuur en de gesprekken in de richtlijngroep. De aanbevelingen zijn verschillend van zwaarte. Aanbevelingen op basis van goed onderzoek wegen zwaarder dan de aanbevelingen op basis van consensus (wanneer de groep het met elkaar eens is op basis van hun gesprekken). Het menselijke denken wordt dus wel gebruikt en dan vastgelegd. Artsen moeten echter bij elke patiënt wel zelf nadenken in hoeverre de richtlijn moet worden toegepast. Ze kunnen niet als robot handelen.   

Het knelpunt van de robotdokter

Een robotdokter kan misschien op basis van de richtlijnen een diagnose stellen en een behandeling adviseren. Een kwestie van goed programmeren zou je zeggen. Een robot hoort echter alleen de zaken die in het programma zijn opgenomen. Als patiënten hele andere dingen zeggen of hun klachten anders omschrijven, herkent de robot ze niet. Dan gaan er dus echt dingen fout.
Tegelijk vind ik het als patiënt heel lastig om aan te geven wat er niet goed gaat. En toch zit het me niet lekker. De dokter in mijn voorbeeld had alles gedaan wat ze moest doen aan onderzoek. Ze heeft alle richtlijnen toegepast. Er zijn geen fouten gemaakt. Ze heeft echter niet geluisterd, geen extra vragen gesteld en dus geeft ze mij het gevoel dat ik ‘afgescheept’ word. Zelfs al klopt de uitkomst van de besluitvorming, dan nog heb je niet het gevoel dat je serieus genomen bent.   

Ik ben geen robotpatiënt

Artsen, computers en robots kunnen natuurlijk heel goed samenwerken. Robots zijn op sommige plaatsen al van grote waarde in de gezondheidszorg. We kunnen echter geen zorg bieden zonder een mens, die toch echt iets anders kan bieden naar de patiënt toe. Ik hoop zo dat artsen zich realiseren dat het in de deze tijd extra aankomt op het menselijke en dat ze dat ook het mooie van hun vak vinden.   
Als patiënt wil ik trouwens ook niet leren communiceren met een robotdokter. Ik ben en word geen robotpatiënt.



Er is 1 reactie geplaatst

Jacqueline Postma | 26 oktober 2022

Nu is het vak van een arts niet makkelijk en er ligt steeds meer op hun bordje en de mens is een chemisch fabriekje zeg maar. Toch zal voor velen het herkenbaar zijn.


Laat een reactie achter

Uw naam wordt vermeld op de website bij uw reactie. Uw e-mailadres wordt niet op de website getoond en is enkel bekend bij de redactie. ZorgkaartNederland respecteert uw privacy.
Met het inzenden van een reactie geeft u aan akkoord te gaan met de gedragcodes.