Naar de navigatie Naar de inhoud

Euthanasie is ook goede zorg

Geplaatst op 19 maart 2015 door - 3912 keer bekeken

Foto Euthanasie is ook goede zorg

Euthanasie en hulp bij zelfdoding in de psychiatrie zijn nog steeds een taboe in Nederland. Van de honderden verzoeken die er jaarlijks binnenkomen wordt slechts een handvol gehonoreerd. Want is deze hulp aan psychiatrische patiënten wel te rechtvaardigen? Patiënten zijn immers niet terminaal ziek en hebben vaak nog hun hele leven voor zich. Kan je dan wel spreken over uitzichtloosheid? En wat maakt het lijden voor deze patiënten nou zo ondraaglijk?

Dat is de algemene opinie onder artsen en daarom zijn zij zeer terughoudend met het bieden van deze hulp. Terwijl de euthanasiewet geen onderscheid maakt tussen lichamelijk en geestelijk ondraaglijk lijden. Al is geestelijk lijden wel moeilijker vast te stellen, soms gaan daar jaren overheen.

De oprichters van Stichting Euthanasie in de Psychiatrie, Jeannette Croonen en Carine de Vries, maakten dit mee. Hun kinderen, Monique en Tjeerd, waren patiënten met een ernstige psychiatrische stoornis zonder hoop op verbetering van hun situatie. Zij hadden geen toekomst, omdat behandelingen en medicatie niet hielpen. Monique en Tjeerd beseften dat ze nooit een rijbewijs konden krijgen, nooit voor zichtzelf konden zorgen, nooit een vriend of vriendin konden krijgen, geen sociaal contact konden aangaan en wisten dat daar nooit verbetering in zou komen. Zij konden niet meer verder leven en dienden een verzoek om euthanasie in, maar dit werd geweigerd. Daarop besloten zij zelfmoord te plegen waardoor ze gestorven zijn op een gruwelijke manier maar vooral ook eenzaam en alleen. Het verzoek werd niet serieus genomen, niet gehoord, en dat moet écht veranderen.

Serieus nemen

Als een psychiatrisch patiënt vraagt om euthanasie of hulp bij zelfdoding dan wordt die vraag in de hulpverlening vaak opgevat als een vraag om levenshulp. De doodswens van een patiënt komt namelijk vaak voort uit een psychiatrische aandoening zoals bij depressies of psychosen. Patiënten zijn natuurlijk erg kwetsbaar en hulp moet altijd geboden worden. Echter zijn er ook psychiatrisch patiënten waar vaak jarenlange behandelingen en medicatie niet geholpen hebben. Patiënten zonder toekomst. Patiënten die ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Het is belangrijk dat we de doodswens van deze patiënten – en vooral mensen – niet vertalen naar een vraag om levenshulp maar altijd serieus nemen.

Euthanasie is geen recht van de patiënt en geen plicht van de arts. Een arts kan ervoor kiezen om op basis van principiële, situationele of geloofsredenen niet mee te werken aan een verzoek. Maar hij is dan wel moreel verplicht om daarover open te communiceren en in gesprek te gaan met zijn patiënt.

Goede zorg

Artsen moeten niet alleen luisteren naar de psychiatrische patiënt die dood wil, maar zeer zeker ook naar de persoon, de mens, achter dit verzoek. Deze mens verdient een waardig einde, en een waardig afscheid, omgeven door familie, vrienden en verwanten. Meer aandacht voor euthanasie en hulp bij zelfdoding in de opleiding van artsen, bij- en nascholing met betrekking tot vragen over het levenseinde en steun en feedback kunnen helpen het taboe te doorbreken. Want de patiënt helpen sterven door middel van euthanasie of hulp bij zelfdoding, dat kan, indien voldaan aan alle zorgvuldigheidseisen uit de wet, ook goede zorg zijn.

Samantha Ruesink



Er zijn 5 reacties geplaatst

Samantha Ruesink | 30 maart 2015

Beste Truus, Emiel, Stins en Anita,

Hartelijk dank voor jullie reacties op dit blog.

Met vriendelijke groeten,

Sam Ruesink

Truus | 20 maart 2015

Echt praten met en écht luisteren naar mensen die een doodswens hebben, ontstaan vanuit een lichamelijk of geestelijk lijden, zou kunnen betekenen dat er minder mensen in hun wanhoop en eenzame strijd niet humane middelen zoeken om te ontsnappen aan hun leven waar ze aan lijden.

Als vrijwilliger van de VMDB lotgenoten en betrokkenenlijn merk ik dat bellers vaak door het gesprek met een lotgenoot zich echt gehoord en gezien voelen. Sommige bellers zien deze lijn dan ook als lijn die voor hen van levensbelang is. Deze lijn is alle dagen van de week bereikbaar van 11 u. tot 21 u. Je kunt bellen naar 0900 5 123 456.

Emiel | 20 maart 2015

Natuurlijk hoort een psychiatrische cliënt deze zorg te kunnen krijgen. Alleen zullen de zorgvuldigheidseisen anders zijn dan bij lichamelijk lijden. Zelf ben ik al van mijn 8ste depressief en ik ben nu 65. Er zijn tijden geweest dat euthanasie voor mij de oplossing zou zijn geweest. Nu zullen er mensen zeggen: maar je bent er nog. Ja, dat klopt, ik ben sterker geworden, ik heb een zorgzame partner getroffen. Dus heb ik het overleefd. Maar destijds was de pijn zo heftig, dat de dood zeer welkom zou zijn geweest. Dat ik er nu nog ben, doet daar niets vanaf. Anderen gun ik deze zachte dood boven een vreselijk nare dood, naar voor diegene die erbij betrokken zijn: familie, treinmachinisten, hulpdiensten enz, maar ook is die wijze van sterven mensonwaardig. Dat was wat mij allemaal tegenhield. Het moet anders, beter, kunnen. Als pijn te zwaar is om te dragen, dan moeten we een mens ervan kunnen verlossen en ik kan zeggen dat geestelijke pijn onverdraaglijk kan zijn.

Stins | 20 maart 2015

Mede omdat ik lid ben van de NVVE ben ik het volledig eens met de hierboven omschreven zienswijze van Samantha Reusink. Als een arts om welke reden dan ook geen euthanasie, die overigens aan alle wettelijke eisen voldoet, wenst uit te voeren, dan dient hij/zij de verzoeker(ster) naar mijn mening wel door te verwijzen naar een collega dan wel naar de Levenseindekliniek.

Anita | 20 maart 2015

Ben nog steeds blij dat het verzoek van mijn vriendin wel is ingewilligd, de dag waarop de euthanasie is uitgevoerd was een feestdag voor haar en gezien haar ziektebeeld ook een feest dat zij van tevoren alles zelf kon regelen, zodat zij overal achter kon staan en zelf in de hand had.


Laat een reactie achter

Uw naam wordt vermeld op de website bij uw reactie. Uw e-mailadres wordt niet op de website getoond en is enkel bekend bij de redactie. ZorgkaartNederland respecteert uw privacy.
Met het inzenden van een reactie geeft u aan akkoord te gaan met de gedragcodes.