'Het moet om de bewoners van de verpleeghuizen gaan'

Als eenkoppige Raad van Bestuur neemt Laurent de Vries strategische beslissingen voor Viattence. ZorgkaartNederland interviewde hem over zijn ervaringen met de ouderenzorg en hoe hij de toekomst van de sector voor zich ziet. 

Voor 2015 was u directeur van GGD Nederland. Vanwaar de overstap naar de ouderenzorg, toch een geheel andere sector?

Mijn vorige baan was een Haagse functie. Veel overleg met het ministerie en met de Kamer. Het ging om macht, geld en invloed en de inhoud was onderschikt. In mijn huidige baan gaat het om echte mensen. Ik hoop het verschil te maken richting echt goede zorg voor onze bewoners.
 
Heeft u toen u in dienst trad gekozen voor een cultuurverandering of juist kleine, zeer geleidelijke veranderingen?

Mijn belangrijkste speerpunt was een gesprek met de medewerkers over hun visie. Een gesprek met de nadruk op de zaken waar we het over eens zijn. Verder zijn we begonnen met de bouw van nieuwe panden. Daarbij ligt de nadruk op herkenbare ontwerpen. Dus geen fancy kranen, maar exemplaren die door de bewoners ook als kraan herkenbaar zijn. Want bewoners kunnen vaak zelf hun tanden wel poetsen, als ze de benodigde dingen maar van vroeger herkennen. Tot slot heb ik me ook twee dagen laten opnemen als verpleeghuisbewoner. Om een beeld te krijgen hoe de bewoners de zorg ervaren en die ervaringen mee te nemen in de besluitvorming voor Viattence.

Wat ziet u als het grootste verbeterpunt voor de zorg?

De manier waarop naar de bewoners gekeken wordt. De IGZ werkt met het medisch model, dat uitgaat van de ziekte. En dus ligt bij hen de focus nogal op zaken als medicatieveiligheid. Terwijl het wat mij betreft juist gaat om welzijn: wat kunnen de mensen wél. Het gaat om zingeving, dat de bewoners een reden hebben om op te staan. Zo hebben we een 93-jarige bewoonster met dementie die breilessen geeft aan de zorgmedewerkers. Ondanks dat ze uiteraard haar beperkingen heeft, kan ze dat nog prima doen. Ze haalt er een deel van haar levensvreugde uit. Dat is wat ik onder zingeving versta. Een ander voorbeeld is de wens dat onze medewerkers ’s ochtends niet zo de kamers binnenlopen en daarbij het licht aan doen, maar dat de bewoners dat zélf doen voordat de zorgprofessional binnenkomt.

Moet het personeel ook extra cursussen of trainingen hebben om het cliëntenwelzijn meer centraal te stellen?

Nee, het is vooral een kwestie van houding en gedrag. Dus bijvoorbeeld niet blijven staan als je met een liggende bewoner praat, maar ernaast gaan zitten om op ooghoogte te kunnen praten. Door die simpele dingen wordt het welzijn van de bewoners een stuk hoger.

Hoe belangrijk vindt u het dat waarderingen van zorginstellingen beschikbaar zijn via ZorgkaartNederland? Gebruikt u die informatie ook?

Jazeker, de informatie op ZorgkaartNederland is een integraal onderdeel van ons kwaliteitsprogramma. Daarbij gaat het ons niet heel erg om rapportcijfers, maar juist om de informatie die in de toelichting te vinden is. Als bewoners aangeven dat er kleine zaken zijn waarmee we hun levenskwaliteit kunnen vergroten, dan gaan we alsnog de dialoog aan om die zaken daadwerkelijk te veranderen.

En wat vindt u van het initiatief van ZorgkaartNederland om met interviewteams waarderingen bij bewoners op te halen?

Heel erg belangrijk. Het is heel waardevol dat een onafhankelijke persoon dit doet. Een extra voordeel is dat de interviewers speciaal getraind zijn om goede vragen te stellen. Zo komt er waardevolle informatie uit de interviews naar voren, die wij weer kunnen gebruiken voor het vergroten van het welzijn van onze bewoners.

Tot slot: hoe zou u willen dat de Nederlandse ouderenzorg er over tien jaar uitziet?

Wat mij betreft mag er vanuit de politiek ook meer aan de wensen van bewoners worden gedacht. Daarom pleit ik voor een cliëntenbudget, dat de bewoners zelf mogen besteden. Zo worden zorginstellingen nog meer gedwongen om naar de wensen van bewoners te luisteren en stijgt het welzijn van de cliënten. 

Dit interview is afkomstig uit de rapportage 'De feiten op tafel', die Patiëntenfederatie Nederland afgelopen maandag aan staatssecretaris Van Rijn overhandigde. Lees hier de volledige rapportage.