Naar de navigatie Naar de inhoud

Hoe vertellen patiënten over hun klachten?

Geplaatst op 9 februari 2016 door - 10059 keer bekeken

Als arts lette ik daar niet zo op, maar nu ik patiënt ben, merk ik aan de reactie van artsen dat ik mijn klachten anders vertel dan veel andere patiënten. Hierdoor komen mijn klachten én de ernst daarvan niet altijd goed over. Waar komt dat door? Tijd voor een analyse.

Gestructureerd

Ik vertel mijn verhaal heel gestructureerd. Zoals ik het vroeger ook uitvroeg bij mijn eigen patiënten. Wat voel ik? Waar voel ik het? Wanneer is het begonnen? Hoe is het beloop? Op die manier krijg je een compleet beeld en vergeet je niets.

Er zijn artsen die veel minder structuur in het gesprek aanbrengen. Ze stellen dan  een open vraag en wachten wat er komt. Ze springen soms ook heel snel op een diagnose of een advies. Ze vragen vlug een foto of labonderzoek aan. Het kan zijn dat deze snelheid door hun ervaring komt. Toch zit er een valkuil aan, omdat dit kan leiden tot slordigheid. Wat de patiënt zelf aan de arts vertelt, wordt mijns inziens zo veel te weinig gebruikt én het stoort de relatie omdat je je als patiënt niet serieus genomen voelt.

Details

Naast de structuur om niets over het hoofd te zien, kunnen de details van de klachten volgens mij van belang zijn bij het stellen van de diagnose. Dat zijn dan soms heel vreemde zaken, soms beelden of associaties. Artsen pikken die vaak niet op, ik zie ze niet terug in hun brieven of in hun dossier. Dat is jammer en schadelijk. Bij minder gebruikelijke klachten kunnen details juist een aanwijzing geven. Diagnostiek is een zoektocht, een soort detectivewerk.

In 1991 had ik een gedraaide eierstok. Ik had heel ernstige maar ook heel rare buikpijn zonder echt duidelijke, andere symptomen. Ik lag doodstil in bed en vertelde erbij: “Er zit iets heel erg in de weg.” Omdat ik de eerste 14 uur geen harde buik en geen koorts had, was er geen alarm. Uiteindelijk ben ik nog net op tijd geopereerd, maar het had niet veel langer moeten duren.

Een zeldzaam tumortje bij mijn knie leidde jarenlang tot foute diagnoses, omdat artsen niet naar de aard van mijn klachten luisterden. Ik kon het precies vertellen en wist vanaf het begin zelf heel goed dat het niet iets was dat vaak voorkwam.   

Weerstand?

Wat ik lastig vind, is dat ik bij een aantal artsen weerstand oproep. Die artsen geloven mij dan niet. Ik voel mij niet serieus genomen en krijg zo niet de juiste diagnose en behandeling. 

Ik heb van alles geprobeerd. Ik heb verteld dat ik arts ben. Ik heb verteld dat ik mijn klachten heel goed en gedetailleerd kan omschrijven. Ik heb verteld dat ik medisch veel heb meegemaakt. Het werkt niet. Ik roep blijkbaar weerstand op.

Soms voel ik me zo machteloos en niet gehoord, dat ik ga huilen. Dan denkt de arts: “Het zal wel psychisch zijn…” Ik probeer dus niet meer te huilen.

Gestructureerd vragen stellen en echt luisteren

Mijn conclusie is dat het gestructureerd uitvragen en het meenemen van details die misschien in het begin onbelangrijk of zelfs vreemd kunnen lijken, toch heel goed kan helpen in de diagnostiek. Dat geldt natuurlijk vooral voor de zaken die lastiger te vinden zijn, voor zeldzamere ziekten en voor situaties, waarin je denkt: “Er klopt iets niet”.

Patiënten verschillen onderling natuurlijk ook sterk in hoe ze hun klachten vertellen. Maak dankbaar gebruik van de mensen die zelf gestructureerd en gedetailleerd vertellen. Vraag bij anderen zelf meer naar details die mensen misschien niet spontaan vertellen.

Het vak van arts is immers juist ook zo boeiend omdat mensen onderling zo verschillen.  

Noks Nauta



Er zijn 3 reacties geplaatst

Gannieke | 11 juli 2022

Jullie worden niet serieus genomen, omdat jullie vrouwen zijn. De medische wereld is ingericht op het mannenlichaam. Bovendien loopt in Nederland de emancipatie van de vrouw achter op andere landen (kijk naar de cijfers over bijvoorbeeld financiële onafhankelijkheid, de hoeveelheid vrouwen in hoge functies en hoe frequent vrouwen op tv en andere Nederlandse media komen en ook naar stereotypen zoals dat een vrouw veel moet kletsen en minder intelligent is dan de man). Dit versterkt het feit dat vrouwen door artsen in Nederland vaker dan mannen niet serieus worden genomen en niet de hulp krijgen waar zij als Nederlands burger recht op hebben.

Maartje van den Dungen | 27 maart 2020

Geachte mensen,
Dit is bij mij al jaren aan de gang. Met duidelijke klachten nooit serieus genomen door artsen de af gelopen 10 jaar. Nu een ernstige diagnose gehad na 10 jaar. Mevrouw sorry het ziet toch niet tussen uw oren. U heeft voor niets 8 jaar een traject gevolgd bij een psycholoog. Nu is er geen behandeling meer mogelijk sorry mevrouw. Ik ben blij te lezen dat ik niet alleen zo iets heb mee moeten maken in de Nederlandse gezondszorg. Wens jullie veel sterkte en veel kracht toe.

Sanne | 19 juni 2016

Dankjewel Noks. Ik heb hetzelfde probleem, dat ik me bij een arts soms zo machteloos voel dat ik ga huilen. Het klinkt misschien raar, maar ik vind het fijn om te horen dat dat zelfs iemand gebeurt die zelf arts en psycholoog is. (En dat dan inderdaad die huisarts in een soort reflex meteen op depressie begint aan te sturen. Niet slecht bedoeld, maar toch...) Misschien moet ik toch maar eens mijn medisch dossier opvragen. Niet dat ik ziek ben, maar ik ben nav jouw blogs wel benieuwd geworden wat mijn huisartsen over mij opgeschreven hebben.


Laat een reactie achter

Uw naam wordt vermeld op de website bij uw reactie. Uw e-mailadres wordt niet op de website getoond en is enkel bekend bij de redactie. ZorgkaartNederland respecteert uw privacy.
Met het inzenden van een reactie geeft u aan akkoord te gaan met de gedragcodes.