Schenk klare wijn om samen te beslissen!

Als er een arts nodig is om de kwaal weg te nemen, willen patiënten - zo blijkt uit onderzoek - steeds vaker actief betrokken worden bij het nemen van belangrijke beslissingen. Volgens de wet moet de arts een patiënt dan ook uitgebreid informeren over alle opties. Echter, om samen te beslissen heeft de patiënt heldere en betrouwbare informatie over ingrepen en medicatie nodig. Die is er nu niet altijd.

Een prettig gesprek

Samen beslissen vraagt om inbreng van zowel arts als patiënt. De arts brengt klinische informatie over resultaten, risico’s en voor- en nadelen van medicatie en behandeling over aan een patiënt. Die vertelt op zijn of haar beurt zachte informatie over persoonlijke omstandigheden als werk en gezin. Niet elke behandeling past bij elk leven en bij de risico’s die een patiënt bereid is te nemen.

De arts als Google Medical Translate

Medische en wetenschappelijke begrippen leveren samen met statistieken een brij onoverzichtelijke informatie op. Artsen hebben niet voor niets 13 jaar nodig om hun diploma te halen. De meeste mensen beschikken natuurlijk niet over de opleiding en ervaring van een arts om klinische informatie in één consult te begrijpen en op waarde te schatten. En dan laat ik angsten en emoties die het hoofd vertroebelen na diagnose nog buiten beschouwing.

Zolang Google Medical Translate nog niet bestaat, is de arts is de vertaler van deze informatie. En zo is de patiënt overgeleverd aan de communicatiecapaciteit van de arts.

Uit onderzoek blijkt dat een arts voor zichzelf meer risico’s zou nemen dan voor een patiënt. Het self-other beslissingsverschijnsel: voor jezelf neem je meer risico dan voor een ander.

Ongewild speelt ook mee dat de voorkeur van een arts wordt beïnvloed doordat hij ook in Nederland steeds meer onder druk staat van patiënten en familie die de weg naar de rechter weten te vinden. Resultaat: de arts zal zich defensiever opstellen bij het geven van advies over een medische beslissing.

Het informatiedoolhof

Na diagnose gaat de patiënt naar huis en uitgebreid Googlen op (wie weet dubieuze) websites, uithuilen, bijkomen van de schrik en met familie, vrienden, collega’s en de buren praten.

Positief is dat er steeds vaker speciale verpleegkundigen zijn die de patiënt in een uitgebreid vervolgconsult verder voorlichten over mogelijkheden. Maar de overlegtijd bij de arts en verpleegkundige is natuurlijk veel korter dan de tijd die een patiënt doorbrengt met andere raadgevers als Google en vrienden en bekenden en de groenteboer. Die vaak iemand kennen met net zo’n kwaal en een arts of behandeling waarmee verbluffende resultaten zijn geboekt! De patiënt komt in de informatiedoolhof terecht. Zonder objectieve routekaart.

Klare wijn schenken

Ideaal beschikt de patiënt over dezelfde klinische informatie als de arts. Maar dan voor een leek begrijpelijk weergegeven. Uit betrouwbare bron. Digitaal of op papier. Dat neemt de valkuil van wisselende communicatiecapaciteit en self-other beslissingsverschillen van artsen voor een deel weg.

Artsen en farmaceuten: schenk alsjeblieft klare wijn aan patiënten. Dat geeft samen beslissen de inhoud die het verdient.

Anja Prakken