Heupvervanging

Wat is heupartrose?

Bij artrose of gewrichtsslijtage verslechtert of vermindert de hoeveelheid en kwaliteit van het kraakbeen. Soms verdwijnt het zelfs helemaal. Dan kunnen botten over elkaar schuren. Dit kan veel pijn doen. Patiënten kunnen ook problemen hebben bij het lopen of bukken. Dat komt door stijfheid van de heup.

Artrose is een blijvende aandoening. Beschadigingen als gevolg van artrose genezen niet uit zichzelf omdat kraakbeen een beperkt vermogen heeft om te herstellen. Vaak worden de klachten erger als je langer artrose hebt.

Er zijn veel mogelijke oorzaken van artrose. Leeftijd, geslacht, ras en de hormoonhuishouding kunnen een rol spelen. Maar het kan ook in de familie zitten. De kans op artrose is ook groter als de patiënt aangeboren afwijkingen heeft, ontstekingen of aandoeningen aan gewrichten. Die kunnen de kans op heupartrose vergroten.

Hoeveel mensen hebben heupartrose?

In Nederland hebben ongeveer 359.000 mensen heupartrose, van wie 132.000 mannen en 227.000 vrouwen. Elk jaar krijgen 15.000 mannen en 21.000 vrouwen heupartrose. Hoe ouder je wordt, hoe groter de kans op artrose. Per jaar worden meer dan 24.000 totale heupoperaties uitgevoerd bij patiënten met heupartrose.

Welke behandelingen zijn er mogelijk?

Vaak begint de behandeling met een combinatie van voorlichting, medicijnen en oefentherapie. Zo leert de patiënt hoe hij moet omgaan met de klachten. Pijn kan minder worden als de patiënt goed beweegt en de heup niet teveel belast.

Soms moet de heup worden vervangen en krijgt de patiënt een kunstheup. De nieuwe heup bestaat uit twee delen: een heupkop en een heupkom. De kom wordt vastgezet in het bekken. De kop past precies in de kom. Aan de kop zit een steel die in het bot van het dijbeen wordt vastgezet.

Een heup vervangen heeft alleen zin als de klachten het gevolg zijn van artrose en niet van iets anders. Bij jonge patiënten wordt de operatie soms uitgesteld omdat een kunstheup maar een beperkte tijd goed blijft. Dan zouden er dus verschillende operaties nodig zijn tijdens het leven.

Jonge patiënten met lichte of matige artrose kunnen ook in aanmerking komen voor een gewrichtsbesparende behandeling. Dat heet heuposteotomie. Bij die ingreep wordt een beetje bot uit het bovenbeen gehaald. Daardoor verandert de stand van het been. Dat vermindert de druk op het gewricht.

Waar kan ik terecht?

De huisarts is het eerste aanspreekpunt bij klachten. Ook kunt u hulp krijgen van een fysiotherapeut of een diëtist. Een orthopeed voert de operatie uit. U kunt hiervoor terecht in vrijwel alle Nederlandse ziekenhuizen en in een aantal zelfstandige behandel centra’s (ZBCs).