Hulp bij kiezen: astma

Wat is astma?

Astma is een ziekte van de luchtwegbuisjes van je longen. Normaal kun je makkelijk inademen en uitademen. De luchtwegbuisjes van je longen zijn dan wijd genoeg. 

Bij astma zijn je longen heel gevoelig. Daardoor trekken de spiertjes rond de luchtwegbuisjes samen als ze een prikkel krijgen. Bijvoorbeeld door rook, huisdieren of kou. Er kan dan minder lucht door de luchtwegbuisjes. Zo kun je minder goed ademen en word je benauwd.

Bij astma heb je last van benauwdheid, een piepende ademhaling en hoesten. Krijg je opeens heftige klachten? Dat noemen we een astma-aanval.

Je kunt voor 1 of meer prikkels gevoelig zijn. Dit merk je meteen. Of soms pas na een paar uur.

Astma hoeft niet elke dag klachten te geven. Toch is astma een ziekte die niet overgaat. Dat betekent dat je de ziekte voor de rest van je leven hebt. 

Oorzaak

Een astma-aanval komt bijvoorbeeld door:

• Virussen: dit zijn dezelfde virussen als waar je verkouden door wordt
• Pollen
• Huisdieren
• Huisstofmijt
• Rook
• Actief bewegen en sporten
• Stress
• Kou
• Mist

Astma komt bij kinderen en volwassenen voor. Het begint meestal als je kind bent. Het kan ook pas beginnen als je volwassen bent. Soms pas na je 50ste. Astma kan erfelijk zijn. In één familie hebben vaak meer mensen astma of een allergie.

Er zijn dus verschillende soorten astma:

• Allergisch astma. Bijvoorbeeld door huisdieren of huisstofmijt
• Niet-allergisch astma. Bijvoorbeeld van kou of rook
• Bijvoorbeeld na het sporten

Behandeling

Astma kun je meestal goed behandelen met medicijnen. Daarbij blijven adviezen ook heel belangrijk. Bijvoorbeeld niet roken en genoeg bewegen.

Medicijnen genezen astma niet. Maar als je ze goed gebruikt, kunnen de klachten wel wegblijven of verminderen.

Medicijnen

De medicijnen adem je in. Zo komt het medicijn direct in je longen. Dit doe je met een puffer. Een andere naam voor puffer is inhalator. Er zijn verschillende soorten puffers. Je bespreekt met de arts welke het beste voor jou is.

Er zijn 2 soorten medicijnen:

1. medicijnen die de luchtwegbuisjes in je longen weer wijder maken (luchtwegverwijders)
2. medicijnen die de ontsteking remmen (ontstekingsremmers)

^{_{Met een puffer kan je medicijnen goed inademen. Zo komt het medicijn meteen in je longen terecht. Er zijn verschillende soorten puffers.}} 

Wie is de beste zorgverlener voor mij of mijn naaste voor astma?

Wie de beste zorgverlener voor jou of je naaste is voor astma, is een persoonlijke keuze. Meestal is je huisarts jouw behandelaar, maar bij ernstig astma is dat misschien een longarts of longverpleegkundige. Die werken in een ziekenhuis.

Deze vragen kunnen je helpen om de beste zorgverlener voor jou of je naaste te kiezen. Want wat vind jij belangrijk aan een behandeling?

• Hoe bepaalt de arts dat ik astma of een andere diagnose heb?
• Waar kan ik het snelst terecht?
• Krijg ik alleen medicatie of ook leefstijladviezen?
• Kan ik bij mijn eigen huisarts terecht of moet ik naar het ziekenhuis voor de beste behandeling?
• Hoe vaak moet ik mijn arts zien?
• Wat is de reisafstand naar de zorgaanbieder?
• Welke begeleiding krijg ik van de arts of verpleegkundige?
• Wie kan ik bellen bij vragen of problemen?

 Welke arts kan mij helpen voor een behandeling?

• Huisarts
• Longarts

Hoe krijg ik een diagnose?

Denk je zelf dat je astma hebt? Of ben je benauwd, heb je een piepende ademhaling en hoest je?  Dan kun je aan je huisarts vragen of die jou onderzoekt. Je huisarts luistert naar je longen en stelt je vragen. Bijvoorbeeld over wanneer je er last van hebt en wat je leefstijl is.

De huisarts vraagt ook wat voor werk je doet. Mensen met een bepaald beroep hebben vaker longproblemen dan anderen. Bijvoorbeeld bakkers of kappers.

Op basis hiervan stelt je huisarts de diagnose. En de huisarts bepaalt of je lichte, matige of ernstige astma hebt. Als je ernstige astma hebt, verwijst je huisarts je door naar een longarts. Bij licht of matige astma, zal je huisarts zelf medicijnen voorschrijven en leefstijladviezen geven. 

Wat kan ik zelf doen als ik astma heb? 

• Stoppen met roken. Roken is af te raden als je astma hebt. Het advies is dus om te stoppen met roken als je dat doet. Ook meeroken is schadelijk.
• Blijven bewegen. Daarnaast zijn bewegen en sporten belangrijk om fit te blijven. Bij inspanningsastma doe je dit bij voorkeur niet te zwaar. Begin voorzichtig en bouw langzaam op.
• Gezond eten. Gezonde voeding en een gezond gewicht kunnen ook helpen de klachten te verminderen.
• Let op prikkels. Vermijd de prikkels zo veel mogelijk die een longaanval uitlokken. Ben je bijvoorbeeld allergisch voor katten? Kom dan niet in de buurt van katten.
• Komt astma door je werk? Of heb je er tijdens werk meer last van? Dan kan een arbo-arts je ook adviezen geven.
• Bekijken het Astma Actieplan. Het Astma Actieplan is een handig hulpmiddel bij het stabiel houden van astmaklachten. Het helpt beslissen wanneer en wat je moet doen als je astmaklachten erger worden.
   

Bij welke zorgverlener kan ik het snelst terecht?

Als je naar een longarts wordt doorverwezen, ga je naar een ziekenhuis. Waar je dan het snelst terecht kunt, bekijk je op de lijst met wachttijden van ZorgkaartNederland op de polikliniek longgeneeskunde. Je ziet op deze pagina binnen welke tijd je terecht kunt voor een eerste afspraak en voor een behandeling.
 

Waar zit het verschil in kwaliteit bij zorgverleners?

Je mag er in Nederland van uitgaan dat alle zorgaanbieders kwaliteit leveren. Het gaat erom wat jij belangrijk vindt. En dat is heel persoonlijk.

Is dat bijvoorbeeld dat je een behandelplan krijgt? Of dat je opties voor meerdere soorten behandelingen krijgt? Dat je weet wie je moet bellen als je erg benauwd bent? Of je een praktijkondersteuner ziet of een longverpleegkundige bij tussentijdse controles?

Schrijf op wat je belangrijk vindt en neem dit lijstje mee naar je afspraak. Bespreek dit met je arts. Iemand meenemen kan ook helpen. Of het gesprek opnemen als jouw arts dit goed vindt.

Op ZorgkaartNederland lees je waarderingen van mensen die een behandeling voor astma hebben gehad. Hoe vonden zij het gaan in het ziekenhuis? Hun ervaringen helpen jou met kiezen.

Wat kost een behandeling voor astma?

De kosten van een behandeling voor astma zijn verschillend. Dit heeft te maken met welk soort medicijnen je krijgt en of je onder behandeling bij je huisarts of in het ziekenhuis bent.

Bepaalde medicijnen worden geheel of deels vergoed, andere weer niet. Een consult van je huisarts valt onder de basisverzekering en ieder ziekenhuis rekent weer andere kosten. Maar, je hoeft die vaak niet helemaal zelf te betalen. 

Het is daarom belangrijk dat je eerst de voorwaarden van je zorgverzekering bekijkt.

Heb je een naturapolis en heeft je zorgverzekering een contract afgesloten met de zorginstelling van jouw voorkeur? Dekt jouw polis de zorg in het ziekenhuis waar je een afspraak wil maken?

Eigen risico

Is je eigen risico nog niet op? Dan moet je dat zelf betalen. De zorgverzekering vergoedt de rest van de kosten. Het wettelijk verplichte eigen risico is 385 euro (in 2023). Heb je ook een vrijwillig eigen risico? Dan betaal je meer (maximaal 885 euro in 2023). 

Voor medicijnen die meer kosten dan de maximale vergoeding in de basisverzekering, betaal je een eigen bijdrage. Die eigen bijdrage is maximaal 250 euro per jaar sinds 2020. Je krijgt dan achteraf een rekening van je eigen zorgverzekeraar. 

Wil je de prijs van een behandeling weten? Je kunt ziekenhuizen bellen of kijken op hun websites.
 

Wat is de ervaring van anderen?

Een longziekte zoals astma komt regelmatig voor. Je leest de waarderingen van anderen over hun arts of ziekenhuis op ZorgkaartNederland. Misschien kan dit jou helpen de beste zorgaanbieder te kiezen.
 

Wat moet ik doen om een zorgverlener te kiezen?

1. Bekijk de lijst met wachttijden van ziekenhuizen op ZorgkaartNederland. Misschien staat hier een zorgaanbieder van jouw voorkeur bij.
2. Je kunt ook de waarderingen van anderen bekijken over de behandeling van astma.
3. Vraag je huisarts of die je kan behandelen of vraag om een doorverwijzing naar het ziekenhuis van jouw voorkeur. Als dit niet mogelijk is, bespreek dan samen met je huisarts welk ziekenhuis jou het beste kan behandelen.
    

Tips

1. Bekijk of je graag bij je eigen huisarts onder behandeling blijft of dat een behandeling in een ziekenhuis verstandiger is. Dit kun je met je huisarts overleggen.
2. Zoek uit of een zorgaanbieder een contract heeft met jouw zorgverzekeraar. Zo weet je zeker dat de zorg helemaal of grotendeels vergoed wordt.
3. Wat zijn je wensen voor een zorgaanbieder? Maak een lijstje en bekijk welke ziekenhuizen hierbij passen.
4. Zijn er aanpassingen in je leefstijl die je kunt doen om je astma te verminderen? Bijvoorbeeld gezonder eten of meer bewegen?
5. Je hebt altijd recht op goede informatie over een behandeling. Stel daarom vragen aan je arts, zodat je weet wat de behandeling precies inhoudt. Drie goede vragen die je kunnen helpen zijn: Wat zijn mijn mogelijkheden? Wat zijn de voor- en nadelen van een behandeling? Wat betekent dat in mijn situatie?
    

Welke andere informatie is voor mij belangrijk om te weten?

• Klachten van astma kunnen vanzelf overgaan. Maar, ze kunnen ook plotseling weer terugkomen. Dit kan door bepaalde prikkels komen. Zoals verandering van weer. 
• In sommige situaties is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts of behandelaar. Bijvoorbeeld als de klachten niet minder worden terwijl je wel medicijnen gebruikt. Of als de klachten ’s nachts zijn. Of als je vaak de puffer moet gebruiken.
• Opeens heel erg benauwd, kortademig, en hartkloppingen? Neem dan meteen contact op met je huisarts, de huisartsenpost of 112.
   

Handige links

• Waarderingen op ZorgkaartNederland
• Wachttijden-overzicht polikliniek longgeneeskunde
• Thuismonitoring bij astma
• Informatie over astma van het Longfonds
• Astma Actieplan van het Longfonds

Er zijn nog geen reacties. Laat een reactie achter

Laat een reactie achter