Help fouten voorkomen - Tips van de...huisarts

Wat ik doe om fouten te voorkomen

“Ik werk in een huisartsenpraktijk met één andere huisarts, één waarnemend arts, twee praktijkondersteuners, twee administratief medewerkers en drie doktersassistentes, die parttime werken. Een behoorlijke club met wisselende diensten. Als de communicatie onderling niet goed is, lijdt de patiënt daaronder. De doktersassistentes schrijven daarom in een overdrachtsschrift op met wie zij telefonisch contact hebben gehad, waarover, wat is afgesproken en of diegene terug belt. Op deze manier zijn zij altijd op de hoogte van wat er speelt.”

“Echt helpen lukt natuurlijk alleen als patiënten het hele verhaal vertellen. Zelfs op het oog onbenullige klachten, zoals een vieze smaak in de mond of een raar bobbeltje op de nagel. Om patiënten daarbij te helpen, vraag ik zoveel mogelijk door, en probeer ik patiënten te ontlokken wat zij van een bepaald onderzoek of bepaalde behandeling verwachten. Waarom wilt u dat? En wat verwacht u ervan? Deze vragen stel ik ook om patiënten te behoeden voor onnodige onderzoeken of behandelingen. Soms willen zij een doorverwijzing naar het ziekenhuis voor een MRI-scan of röntgenfoto, omdat zij op internet hebben gelezen dat dit absoluut noodzakelijk is. Ik leg dan uit waarom een MRI-scan of röntgenfoto op dit moment juist wel of niet zinvol is.”

“In principe wil ik dat elk consult tot een concrete afspraak met de patiënt leidt. Bijvoorbeeld: u moet twee weken lang antibiotica slikken of kijk het nog even twee dagen aan, kom daarna terug tijdens het ochtendspreekuur. Of de gemaakte afspraak duidelijk is, controleer ik aan het eind van het consult. Meestal vraag ik de patiënt om de afspraak in eigen woorden te herhalen. En dat helpt, merk ik. Het aantal telefoontjes van patiënten die voor de zekerheid nog even checken wat van hen verwacht werd, is afgenomen.”

Vijf tips voor u om te helpen  

1. Ziet u een onregelmatigheid, spreek ons erop aan.
   “U mag ervan uitgaan dat uw arts hygiënisch werkt. Heeft uw arts toch viezigheid onder zijn nagels? Draagt hij een ring? Zit op de oorthermometer nog een opzetstukje met oorsmeer? Of hangen in de praktijk handdoeken in plaats van disposable doekjes? Geef het aan bij uw huisarts, assistente of praktijkondersteuner. Zij staan open voor feedback.”  
2. Zorg ervoor dat uw arts altijd checkt of hij de juiste persoon voor zich heeft. 
   “Ik heb het zelf nog nooit meegemaakt, maar ik ken de verhalen wel. Dat een patiënt met een andere naam werd aangesproken. Uw arts moet altijd uw geboortedatum en naam checken.”
3. Bereid u goed voor op de afspraak met de dokter.
   “Ik raad mijn patiënten altijd aan om Thuisarts te gebruiken. Deze site is samengesteld door huisartsen en hierop staat betrouwbare informatie over ziekte en gezondheid. Gebruikt u andere websites? Neem dan een printje mee met de informatie. Dan kunt u die samen met uw arts bespreken. Een goede voorbereiding bestaat verder uit een overzicht – briefje of kaartje – van uw klachten, vragen, medicatie, allergieën en overgevoeligheden. 
4. Vraag altijd aan uw arts waarom hij bepaalde handelingen doet
   “Als iemand pijn heeft aan zijn linkerknie, controleer ik altijd eerst de rechterknie en dan pas de linkerknie. Ik leg altijd uit waarom ik dat doe. Om reflexen te vergelijken. Doe ik dat niet, dan ontstaat er twijfel bij de patiënt of ik wel weet van welke knie hij last heeft. Of ik wel goed geluisterd heb. Vragen en doorvragen is heel belangrijk. Domme vragen bestaan niet.” 
5. Herhaal aan het eind van de afspraak wat besproken is
   “Hiermee voorkomt u dat u thuis op de bank zit en denkt: ‘Moest ik nu twee of drie weken mijn klachten aankijken.’ Het loont ook om de gemaakte afspraken en antwoorden op uw vragen op te schrijven.”

Meer tips hoe u kunt helpen fouten te voorkomen? Lees het themadossier Help fouten voorkomen op NPCF.nl.

Volgende keer in de serie Help fouten voorkomen…

Math. Strijbos geeft het blogstokje door aan Jaap Uithof, apotheker. Uithof: "Je moet de taal echt afstemmen op de patiënt."