Het ziekenhuis, tóch wél een beetje fijn

Voor ik verder ga met ziekenhuizen, een uitstapje: het Nijntje museum in Utrecht. Pas was ik in dit vernieuwde museum waar alles is ingericht op kinderen tot zes jaar. Bijvoorbeeld: lage trapleuningen, wc’s, wasbakken en prullenbakken. Verder is het peuters en kleuters bij vrijwel alles in het museum direct duidelijk wáar te gaan en wát te doen. Kortom; heel kindgericht.

Nu wil ik dit kindermuseum niet direct vergelijken met Nederlandse ziekenhuizen. Het gaat mij meer om het principe: gericht zijn op je doelgroep. Natuurlijk, er zijn talloze positieve voorbeelden in ziekenhuizen waarbij de patiënt centraal staat; van kinderopvang in het ziekenhuis - als ouders bijvoorbeeld even moeten bloedprikken - tot appjes met de afspraak en route in het ziekenhuis. Maar minstens even vaak horen we voorbeelden die helemaal niet patiëntgericht zijn. Van te korte bedden tot het krijgen van geen of weinig persoonlijke aandacht.

Patiëntgerichte zorg

Gelukkig is er een principe dat steeds meer voet aan de grond krijgt binnen de zorgwereld: patiëntgerichte zorg. Dat klinkt wellicht té logisch – is zorg immers niet altijd gericht op patiënten - toch is het wel degelijk vernieuwend. Het gaat hierbij niet alleen om patiëntgerichte faciliteiten, maar ook bijvoorbeeld om het betrekken van de patiënt bij de behandeling, samen beslissen, het afstemmen van de zorg op de wensen van patiënten, zorgen dat de patiënt centraal staat.

Patient walks

Luisteren náár en willen leren ván patiënten is een belangrijk deel van patiëntgerichte zorg. Mooie voorbeelden daarvan zag ik laatst tijdens een werkbezoek aan het Tilburgse Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Bijvoorbeeld: patiënten bij wie iets fout was gelopen in het behandeltraject nodigen ze uit om hun verhaal te doen tegenover dokters en verpleegkundigen. Uiteraard ter lering voor laatstgenoemden: zou zoiets weer kunnen gebeuren? Kunnen dergelijke fouten voorkomen worden in de toekomst?

Ook hebben ze zogenaamde ‘patient walks’. Hierbij wordt (versneld) de hele gang - van intake tot ontslag uit het ziekenhuis - samen met de patiënt opnieuw doorlopen. Zo krijgen zorgverleners door de ogen van de patiënt een beeld van wat anders en beter kan.

Hogere kwaliteit van leven

Zoals gezegd zijn er steeds meer ziekenhuizen en zorginstellingen die de filosofie, waarbij de patiënt centraal staat, omarmen. Ik realiseer me dat het voor veel zorgverleners een andere manier van werken vraagt. Iedere patiënt is anders en heeft andere wensen voor de zorg. Dat vraagt voortdurend om een persoonlijke aanpak. Maar ik ben ervan overtuigd dat patiëntgerichte zorg leidt tot grotere tevredenheid en een hogere kwaliteit van leven.

Dick Bruna heeft een voorbeeld hiervan ooit aardig weten te vangen in een even simpel als mooi verhaaltje. Ik zag het in het museum liggen bij de themahoek ‘Nijn in het ziekenhuis’. Nijntje moet naar het ziekenhuis, wat ze eng vindt. De zuster en dokter merken dit en stellen haar gerust met goede zorgen en aandacht. ‘Hoi hoi, zei kleine Nijn, ik vind het in het ziekenhuis tóch wél een beetje fijn.’ Hoe kinderachtig ook, het zet mooi neer waar het om draait bij patiëntgerichte, goede zorg; aandacht en vertrouwen.

Dianda Veldman