Schaapjes tellen

Polysomnowat?!

Slapeloosheid draait dol. Het heeft invloed op cognitieve vermogens, emotionele staat en in mijn geval ook op mijn fysiek. Ik loop slechter na slapeloze nachten. Ik probeerde alle middeltjes uit Oma weet het beter en het rek bij Etos. Omdat mijn experiment met inslapers geen betere slaaproutine opleverde, bezocht ik de lokale coffeeshop. Ik kreeg een proefpakket mee en lag drie nachten dolgelukkig wakker. Mijn neuroloog zei me later dat mediwiet wetenschappelijk gezien geen oplossing is voor slaapproblemen bij MS. Hij stuurde me naar zijn collega, die behalve MS-specialist ook slaapneuroloog is. Heel handig. Dacht ik. Behalve dat nachtelijke spasmes je slaap kunnen verstoren of dat je te vaak naar het toilet moet, kan MS in zichzelf een slaapprobleem veroorzaken.

De slaapneuroloog ontving me voor een intake in zijn raamloze spreekkamer. Ik kwam in aanmerking voor een polysomnografie. Een slaaponderzoek met overnachting. Ik moest dan alles net zo doen als thuis, inclusief eventuele slaapmiddelen, slaapmutsjes of wat dan ook. De wachttijd van drie maanden omzeilde ik door mijn telefoonnummer bij de slaapsecretaresse achter te laten. Het water stond me aan mijn slapeloze lippen. ‘Bel mij alsjeblieft als er iemand afbelt. Ik regel dat ik er ben.’ Ik was een week later aan de beurt.

Net als thuis, not

Het onderzoek begon ’s middags om twee uur. Ik trok een ruimzittend huispakje aan en werd behangen met plakkers met snoertjes eraan. Op mijn hoofd, in mijn hals, op mijn borstkas en mijn benen. Aangesloten op een kastje dat om mijn nek hing. Thuis draag ik alleen een halskettinkje dat van mijn oma is geweest. De rest van de dag zat ik natuurlijk voornamelijk op mijn ziekenhuisbed. Met zoveel snoeren, een kastje en in huispak was het niet de gelegenheid iets gezelligs te gaan doen. 

Voordat ik ging slapen, kreeg ik ook nog wat snoertjes in mijn neus geplugd. In mijn neus! Net zoals thuis nam ik melatonine. Het gepraat op de gang drong door in mijn kamer. Eenpersoons maar dat voelde niet zo: geluid draagt ver in dit ziekenhuis vanwege de marmerachtige vloeren en de hoge plafonds. Heel mooi hoor. En je voelt je dus nooit alleen. Ik nam uiteindelijk zelfs twee inslapers en sliep in. En werd maar één keertje wakker. Geen wonder met dubbele dosis inslapers. Dat doe ik thuis bij hoge uitzondering.

Een beetje geradbraakt - van dubbele inslapers heb ik tot de middag last - werd ik wakker van nieuw gangrumoer. De zon scheen weer. Ik ontbeet, de stekkers werden van me afgetrokken en ik mocht naar huis. Slappe benen. Inslapers zijn geen eindoplossing.

Nachtmerrie bij daglicht

De uitslag volgde na twee weken. De slaapneuroloog ontving me deze keer met een coassistente. Hij fronste streng zijn wenkbrauwen en stak op luide toon van wal. ‘U heeft helemaal geen slaapprobleem mevrouw. U slaapt juist bijzonder goed blijkt uit de testen!’

Ik schoot in de lach. ‘Dat is goed nieuws. Maar ik word toch echt te vaak wakker. En heel soms, als ik maar één of twee keer wakker word, op één inslaper want op twee wiebel ik de volgende dag, doet mijn lijf het echt beter. Met al die onderbrekingen slaap ik meestal maar hooguit twee uurtjes achter elkaar. Met lange slapeloze pauzes. Alleen als ik inslapers neem, slaap ik meer uren en lukt het me om vrij snel opnieuw in te slapen.’

‘Maar u slaapt heel goed! Kijk! Kijk dan! U slaapt zelfs beter dan gemiddeld. Béter! U doet er alleen te lang over om in te slapen.’ Met een potlood prikte hij op een grafiek dat ik vanaf mijn stoel aan de overzijde van zijn grote bureau niet kon lezen. ‘U moet later naar bed! Later! En vroeger opstaan! Vroeger! U Ligt Gewoon Te Lang In Bed!’

Leest dit naar? Stelt u zich voor dat u zo toegesproken werd. Ik wierp tegen dat ik juist geen probleem ervaar met de eerste maal inslapen. En van half elf ’s avonds tot half 8 ’s ochtends horizontaal heel acceptabel vind. En dat deze nacht in het ziekenhuis onvergelijkbaar was met thuis. Hij ging er gewoon niet op in. Geen gehoor. Af en toe knikte hij vergenoegd glimlachend naar de blonde coassistente. ‘U mankeert niets! He-Le-Maal Niets!’

Ik was de spreekkamer al uit maar bedacht dat ik nog moest zeggen dat alleen de conclusie gerechtvaardigd is dat ik onder invloed van twee inslapers kennelijk geweldig slaap. Dat deed ik.

‘Dat maakt niet uit!’ Met een vergenoegd knikje naar de coassistente. Hij stak zijn onderlip triomfantelijk naar voren. Geen kans nog iets anders naar voren te brengen. De uitkomst was al bepaald voordat ik de spreekkamer binnenstapte.

Ik heb het thuis nagekeken. De inname van slaapmiddelen heeft zeker wél invloed op het slaappatroon. Te zien op een polysomnografie zoals ik die heb gehad. De uitkomst onder en zonder invloed verschillen van elkaar. De slaap- annex MS-neuroloog is nu erkend somnoloog (slaapgeneeskundige) las ik in ons lokale sufferdje. Diploma gehaald in Italië. Daar heb ik slapeloze nachten van. Voor mijn slaapprobleem bezoek ik graag nog eens een arts die verder kijkt dan apneu of tandenknarsen.

Anja Prakken