Bevooroordeeld

Bewustwording

Toen ik 31 was, organiseerde ik gespreksavonden voor jonge mensen die kanker hadden. Wat bijna iedereen zei, nadat ze eenmaal over de drempel waren, was dat ze eigenlijk geen zin hadden gehad in ‘lotgenoten’. Ze waren bang dat de andere deelnemers klagende, saaie mensen zouden zijn. Natuurlijk bleek dit niet het geval.

Vorig jaar was ik op een congres. Aan het einde van de dag kwam er een vrouw naar mij toe die al jaren werkte met studenten met een functiebeperking. Zij zei dat ze het wel fijn vond om mij te zien en te horen, omdat ik chronisch ziek ben, en ‘totaal niet zo overkom’. Door mij te zien, was ze zich bewust geworden van haar eigen vooroordeel ten opzichte van chronisch zieken. Dat het toch een beetje stille, verlegen en zielige mensen zijn. Nu realiseerde ze zich: natuurlijk is dit niet het geval.

Ja, we weten dit allemaal. We weten dat zieke mensen niet anders zijn dan gezonde mensen. Maar toch blijkt bijna iedereen, ook als je zelf ziek bent, vooroordelen te hebben. En dat is een probleem. Niet alleen is de drempel hoger om hulp te zoeken bij lotgenoten. Het is vooral een probleem als niet wordt gezien hoe ziek iemand werkelijk is, omdat hij of zij niet voldoet aan het vooroordeel van een ziek persoon.

Onbegrip

Een vriendin die boos wordt als u uw afspraak afzegt omdat ze niet ziet hoeveel pijn u heeft, u bent immers altijd zo vrolijk. Een docent die er geen begrip voor heeft als de leerling zijn huiswerk niet heeft gemaakt, want hij doet stoer en dus ‘zal het wel meevallen met die ziekte’. De arts die geen verder onderzoek doet, omdat u niet gewend bent te klagen. En de keuringsarts die verklaart dat u best kunt werken, u ziet er immers goed uit.

In deze gevallen, en vele andere, is het vooroordeel dat er bestaat over chronisch zieken zeker een probleem. Je hoort er beroerd uit te zien, zacht en langzaam te praten, elke dag precies dezelfde klachten te hebben en te huilen en te zeuren. Als je optimistisch, stoer, grappig of mooi bent, krijg je vaak niet de hulp die je nodig hebt.

Laten we ons daarom allemaal bewust worden van de ideeën en vooroordelen die er zijn ten opzichte van zieke mensen. Zodat iedereen die het nodig heeft hulp, begrip en steun krijgt. Ook de mensen aan wie je niet ziet dat ze altijd leven met klachten, beperkingen of pijn.

Tot die tijd moeten wij, chronisch zieken, maar blijven vertellen en uitleggen. En vooral laten zien dat zieken ook leuk, levenslustig, vrolijk, slim en sterk kunnen zijn. Zelfs als ze zich beroerd voelen. 

Inge Dekker